Dùng điện thoại khi lái xe: Bao giờ mới biết sợ!

Câu chuyện ẩn họa khi sử dụng điện thoại trong lúc điều khiển phương tiện không phải là mới và đã được cảnh báo rất nhiều lần. Thế nhưng, trên thực tế, tình trạng người dân vừa tham gia giao thông vừa sử dụng điện thoại di động vẫn xảy ra khá phổ biến. Đáng nói là hành vi nguy hiểm này còn xuất hiện với cả những tài xế điều khiển các phương tiện có trọng tải lớn, hay xe chở khách, có thể đe dọa đến tính mạng của rất nhiều người nếu không may xảy ra sự cố.

Mới đây, vào trưa ngày 18/3, tại KM 121 +800 Quốc lộ 19 (xã Đắc Ta Ley, huyện Mang Yang, Gia Lai), một xe tải đang quay đầu, bất ngờ va chạm với một chiếc xe buýt chở khoảng 30 học sinh chạy hướng TT. Mang Yang (Mang Yang) - Đắc Ta Ley. Vụ tai nạn khiến 2 học sinh lớp 11 và tài xế xe buýt tử vong, ngoài ra có 18 em phải nhập viện cấp cứu.

Đáng chú ý, trao đổi với cơ quan chức năng, các em cho biết tài xế xe buýt đã sử dụng điện thoại trong lúc điều khiển xe. Qua khám nghiệm hiện trường, cơ quan chức năng phát hiện xe buýt không có vết phanh lúc xảy ra tai nạn. Do vậy, nghi vấn được đặt ra là khi lái xe, tài xế xe buýt không tập trung, thiếu quan sát, lao thẳng vào xe tải đang quay đầu xe, mà không đạp phanh.

Hiện trường vụ tai nạn trên cầu Thanh Trì. Ảnh: Lệ Thu

Cũng trong ngày 18/3, một vụ tai nạn liên hoàn đã xảy ra trên cầu Thanh Trì (Hà Nội) khiến 3 ôtô gặp nạn mà nguyên nhân cũng bắt nguồn từ chiếc điện thoại di động. Cụ thể, tài xế của chiếc xe container 18 bánh đã “hồn nhiên” vừa lái xe vừa mang điện thoại ra để quay lại vụ va chạm giữa một xe tải và xe đầu kéo dưới chân cầu Thanh Trì. Hậu quả là người này bị mất tập trung, không chú ý xe phía trước, hốt hoảng đánh lái và lao xe xuống phần đường gom phía dưới.

Đây chỉ là hai trong số rất nhiều vụ tai nạn xảy ra do thói quen sử dụng điện thoại khi tham gia giao thông. Trên thực tế, rất nhiều người đã từng có hành vi này và chỉ đến khi xảy ra hậu quả đáng tiếc, họ mới “bừng tỉnh”.

Anh Nguyễn Văn Nam (một lái xe Uber ở Hà Nội) chia sẻ: “Trước đây tôi cũng có thói quen tranh thủ sử dụng điện thoại khi lái xe vì muốn tiết kiệm thời gian và ngại phải dừng đỗ. Thế nhưng, một lần khi chở gia đình về quê, trong lúc vội xem tin nhắn gửi đến, tôi không để ý có một ổ gà rất to trên đường nên phanh gấp khiến đứa con trai nhỏ bị thương. Từ đấy, tôi từ bỏ việc dùng điện thoại khi lái xe”.

Theo các chuyên gia giao thông, sử dụng điện thoại khi lái xe sẽ làm giảm sự tập trung của người điều khiển. Việc chỉ điều khiển phương tiện bằng một tay sẽ khiến tay lái không vững, khó duy trì được khoảng cách an toàn với xe trước và khi xảy ra tình huống bất ngờ sẽ lúng túng, không xử lý kịp thời dẫn đến nguy cơ tai nạn rất cao.

Sử dụng điện thoại khi lái xe sẽ làm giảm sự tập trung của người điều khiển.

Đồng tình về nguy cơ mất an toàn và gây ra tai nạn của hành vi sử dụng điện thoại tham gia giao thông, ông Nguyễn Phương Nam, cán bộ chương trình của Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam nhấn mạnh: “Rất nhiều quốc gia trên thế giới đã cấm việc nghe điện thoại và cầm điện thoại khi tham gia giao thông. Các nhà khoa học đã chứng minh khi nghe, nói chuyện gì khác sẽ giảm nhận thức với môi trường xung quanh, đặc biệt môi trường giao thông rất phức tạp, khi chúng ta bị xao lãng điều khiển xe thì sẽ làm giảm khả năng phản ứng của con người, dẫn đến tai nạn giao thông khi tham gia giao thông sử dụng điện thoại di động”.

Cụ thể, một tính toán chỉ ra rằng, chỉ cần gửi hoặc nhận tin nhắn, mắt bạn sẽ rời khỏi đường ít nhất 5 giây và với vận tốc đang đi là khoảng gần 90km/h, bạn đã có thể lái được quãng đường dài bằng sân bóng đá trong tình trạng…nhắm mắt.

Theo báo cáo của Tổ chức Y tế thế giới WHO công bố năm 2015, trong vòng 30 ngày, có tới 69% tài xế ở Mỹ sử dụng điện thoại khi lái xe– cao hơn 1% so với tại châu Âu. Trong khi đó, nguy cơ xảy ra tai nạn đối với các lái xe nói chuyện điện thoại lại cao hơn xấp xỉ 4 lần so với những người không sử dụng điện thoại. Việc sử dụng điện thoại rảnh tay cũng không mang lại tác dụng tích cực đáng kể so với điện thoại cầm tay bởi lẽ cả hai đều gây mất tập trung, một yếu tố rất nguy hiểm dễ dẫn đến tai nạn cho tài xế.

Luật cấm sử dụng điện thoại khi điều khiển phương tiện đã được áp dụng tại nhiều quốc gia

Cũng theo báo cáo của WHO, luật cấm sử dụng điện thoại cầm tay khi lái xe hiện đã có tại 138 quốc gia trên thế giới và 31 quốc gia khác cấm cả điện thoại cầm tay và điện thoại rảnh tay.

Tại Việt Nam, căn cứ theo Nghị định 46 năm 2016 của Chính phủ qui định về xử phạt hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt, mức xử phạt đối với hành vi sử dụng điện thoại di động khi lái ô tô là từ 600.000 - 800.000 đồng; đối với người điều khiển xe mô tô, xe máy từ 100.000 - 200.000đ và từ 50.000 - 60.000 đồng đối với người điều khiển xe đạp, xe đạp máy.

Liên quan đến việc xử phạt hành vi sử dụng điện thoại khi điều khiển phương tiện, luật sư Phạm Thành Tài, Giám đốc Công ty luật Phạm Danh, cho rằng mức xử phạt này còn tương đối thấp, chưa đủ sức răn đe. Trong khi đó, tại nhiều nước khác trên thế giới, mức xử phạt với hành vi này cao hơn rất nhiều.

“Tại Anh, bắt đầu từ 1/3/2017, tài xế bị bắt gặp vừa lái xe vừa sử dụng điện thoại di động sẽ phải đối mặt với mức phạt 200 bảng Anh (gần 6 triệu đồng) đồng thời bị bấm 6 lỗ trên giấy phép lái xe và có khả năng bị thu hồi giấy phép lái xe trong một số trường hợp nhất định. Còn tại một số bang ở Mỹ, mức xử phạt có thể dao động từ 100 – 500 USD và lái xe có thể bị tước bằng lái  2 năm. Tại Việt Nam, mức xử phạt như vậy là khá thấp, chưa khiến người tham gia giao thông “sợ” vì thế mà tình trạng vi phạm vẫn tái diễn”, luật sư Tài cho biết thêm.

Để khắc phục tình trạng này, đã có nhiều biện pháp được xem xét và thực thi tại một số quốc gia như cài đặt ứng dụng chuyển hướng cuộc gọi sang trả lời tự động khi xe di chuyển với tốc độ trên 10 km/h hay kêu gọi sự vào cuộc của các chủ sử dụng lao động trong việc cấm nhân viên dùng điện thoại khi lái xe…

Mặc dù vậy, có lẽ, bên cạnh sự vào cuộc cơ quan chức năng, điều cốt lõi nhất để kéo giảm tai nạn giao thông, chính là sự thay đổi nhận thức của người dân. Mỗi người cần chấp hành nghiêm túc các quy định luật giao thông, đảm bảo an toàn cho chính bản thân và những người xung quanh.