Có nên khuyến khích tự trang bị camera giám sát hành trình trên xe?

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Ảnh minh họa

Trong lĩnh vực giao thông vận tải, người dân nước ta bắt đầu dần biết đến công nghệ camera hành trình, được trang bị cho phương tiện, nhằm giám sát, theo dõi và quản lý hành trình, giúp tăng hiệu quả sử dụng.

Tuy vậy, là quốc gia đi sau trong việc áp dụng công nghệ, cũng như có những đặc điểm riêng về loại hình, cách thức và thói quen sử dụng các phương tiện giao thông, Việt Nam cần rút ra những bài học kinh nghiệm gì trong việc khuyến khích người dân lắp đặt thiết bị này và sử dụng dữ liệu một cách có hiệu quả?

Từ năm 2014, với sự bổ sung, ban hành mới nhiều quy định pháp lý, đặc biệt là sự ra đời của Nghị định 86 về Kinh doanh và điều kiện kinh doanh vận tải bằng xe ô tô, chúng ta đã có những quy định chặt chẽ hơn về điều kiện lắp đặt thiết bị giám sát hành trình của xe, nhằm siết chặt quản lý lộ trình và hoạt động của phương tiện, hạn chế sai phạm.

Theo đó, tất cả các xe ô tô kinh doanh vận tải hành khách, xe ô tô kinh doanh vận tải hàng hóa đều phải gắn thiết bị giám sát hành trình; lưu giữ và truyền dẫn các thông tin theo quy định của Bộ Giao thông vận tải.

Sang các năm tiếp theo, Bộ trưởng Bộ GTVT đã yêu cầu Tổng cục Đường bộ Việt Nam tổng kết, đánh giá và hoàn thiện văn bản quy phạm pháp luật về sử dụng thiết bị giám sát hành trình, nhằm siết chặt kinh doanh vận tải ở nước ta.

Công tác này được tập trung trong bối cảnh việc khai thác các thông tin từ thiết bị giám sát hành trình để kiểm soát các điều kiện kinh doanh của đơn vị vận tải ở nước ta trong thời gian qua cho thấy sự chưa đầy đủ, dẫn đến nhiều sai phạm của nhà xe.

Trong khi đó, về nhóm phương tiện cá nhân, xu hướng tự trang bị camera hành trình trên ô tô đang ngày càng trở nên phổ biến trong xã hội. Phóng viên Kênh VOV Giao thông quốc gia đã phỏng vấn nhiều chủ xe, lái xe về vấn đề này. Các ý kiến đồng thuận cho rằng, camera hành trình thực sự là một công cụ hữu ích đối với người tham gia giao thông.

Một số ý kiến nhấn mạnh: “Lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho xe ô tô là rất tốt, nó phát huy được nếu có việc gì xảy ra là mình dễ dàng xử lý. Hiệu quả tốt hơn ngày xưa rất nhiều”. Một người khác chia sẻ: “Camera GSHT trên xe ô tô đảm bảo khi mình tham gia giao thông, tất cả sự việc diễn ra trước mắt mà mình không kiểm soát được, ảnh hưởng đến. Ví dụ như khi chẳng may có tai nạn, hay khi đi vi phạm luật giao thông mà mình khẳng định không vi phạm, nếu có camera GSHT thì sẽ giải trình với cơ quan công an tốt hơn. Theo mình camera GSHT nên trang bị trên mỗi ô tô một cái thì sẽ có lợi cho người tham gia giao thông”.

Nghe các ý kiến tại đây:

Tuy nhiên, bởi chưa có điều kiện ràng buộc và chưa có cơ chế khai thác, sử dụng dữ liệu thu được trong dân cư nên nhiều ý kiến cho rằng, nước ta đang lãng phí một nguồn tài nguyên thông tin rất lớn.

Trong khi đó, một bộ phận lớn người tham gia giao thông cũng chưa chủ động tự trang bị do chưa nhận thức đầy đủ về tầm quan trọng của thiết bị này, cũng như tâm lý ngại phiền hà, tốn kém. Ngoài ra, camera hành trình mới chỉ xuất hiện trên phương tiện ô tô, trong khi còn được xem là khá xa lạ với xe máy - nhóm phương tiện chủ đạo ở nước ta hiện nay.

Trước thực tế này, ông Nguyễn Mạnh Thắng, Tổng Giám đốc công ty Cổ phần OTV – đơn vị đứng tên pháp lý quản trị diễn đàn Otofun cũng đã trả lời phỏng vấn với phóng viên Kênh VOV Giao thông quốc gia về vấn đề đặt ra và sự cần thiết phải khuyến khích người dân sử dụng camera giám sát hành trình trong thời gian tới. Ngay sau đây là nội dung chi tiết:

Phóng viên: Thưa ông Nguyễn Mạnh Thắng, ông có ý kiến như thế nào về sự cần thiết phải khuyến khích người dân tự trang bị camera hành trình cho phương tiện?

Ông Nguyễn Mạnh Thắng: Tôi nghĩ xu thế sử dụng camera hành trình là xu thế tất yếu của xã hội. Lý do bởi với một hệ thống giao thông chưa được hoàn thiện ở VN mình thì sự mất an toàn trong tham gia giao thông là rất nhiều. Việc gây tranh cãi khi va chạm với nhau cũng xảy ra thường xuyên. Chính vì vậy, sử dụng camera GSHT chính là cách để chúng ta bảo vệ mình trước những tình huống cần chứng minh sự đúng hay sai của mỗi bên.

Phóng viên: Theo kinh nghiệm của ông, việc lắp đặt camera hành trình phương tiện có tốn kém không và người dân nên trang bị ở đâu để đảm bảo chất lượng?

Ông Nguyễn Mạnh Thắng: Camera hành trình vô cùng dễ lắp đặt. Giá thành cũng rất phổ cập. Có những camera hành trình có chất lượng tạm chấp nhận được có giá vài trăm ngàn, loại dùng được thì trên một triệu, còn loại xịn được sản xuất ở Hàn Quốc thì có giá 7-8 triệu đến hơn 10 triệu cũng có.

Các chức năng của nó cũng rất toàn diện, ví dụ đo tốc độ lưu thông của xe bằng GPS, hiển thị tọa độ, cảnh báo làn đường. Nếu trong trường hợp xảy ra va chạm thì nó có thể tách hình ảnh của thời điểm ấy ra một file riêng để không bị ghi đè, giúp chúng ta có thể sử dụng để chứng minh sự đúng sai của mình. Tất cả cái đó dao động từ hơn 1 triệu đến chục triệu đều có và rất dễ để tìm được loại camera hành trình này ở các cửa hàng đồ chơi ô tô.

Phóng viên: Theo ông, cơ quan quản lý nhà nước cần có cơ chế gì để khuyến khích người dân sử dụng và tận dụng nguồn thông tin khổng lồ từ dữ liệu giám sát hành trình trong thời gian tới?

Ông Nguyễn Mạnh Thắng: Vấn đề này tôi đã hơn một lần nói với cơ quan truyền thông, đó là nếu cơ quan quản lý nhà nước có cơ chế tốt để sử dụng hình ảnh từ camera giám sát của xe cá nhân thì lợi ích rất to lớn trong điều chỉnh hành vi trong giao thông, khiến cho việc tham gia giao thông tốt hơn. Ví dụ hiện nay các cơ quan quản lý nhà nước về giao thông đang điều hành giao thông thông qua hệ thống camera giám sát cố định.

Như vậy rất có thể người tham gia giao thông đã biết các điểm cố định đó và né tránh, trong khi tại các địa điểm khác thì vẫn vi phạm như bình thường. Tuy nhiên nếu có cơ chế sử dụng hình ảnh được quay từ camera GSHT của các cá nhân, được gắn trên các thiết bị di động của xe, thì bất kỳ một ai cũng không thể biết trước được đang bị ai giám sát.

Chính vì vậy họ sẽ rất sợ đi sai và bị xử lý, như vậy sẽ luôn có tâm lý phải đi đúng. Điều đó sẽ tiết kiệm rất nhiều kinh phí để lắp đặt hệ thống camera giám sát của các cơ quan quản lý chức năng.

Phóng viên: Xin cảm ơn những ý kiến của ông với chương trình hôm nay.

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Camera hành trình là thiết bị tự động ghi lại hình ảnh trên đường

Như vậy, lắp đặt camera hành trình cho phương tiện là xu thế của xã hội hiện đại. Nếu đầu tư được đồng bộ thì hệ thống này sẽ hỗ trợ đắc lực trong việc giám sát, theo dõi, nhắc nhở mọi hoạt động của lái xe và phụ xe, lộ trình của phương tiện và chấn chỉnh sai phạm nếu có.

Tuy nhiên, thực tế, không chỉ người dân, một số lãnh đạo doanh nghiệp vận tải lý giải, khó khăn lớn nhất của doanh nghiệp trong việc triển khai lắp đặt thiết bị giám sát hành trình cho hệ thống phương tiện là vấn đề chi phí, với việc đầu tư hệ thống máy chủ và thiết bị cho từng xe, cũng như các chi phí cho công tác vận hành, theo dõi.

Do đó, vấn đề quan trọng nhất để hệ thống này phát huy hiệu quả là sự công khai, minh bạch của thông tin để để hạn chế tiêu cực. Điều này chỉ làm được khi cơ quan quản lý nhà nước có cơ chế khai thác dữ liệu rõ ràng và minh bạch, để hướng dẫn trong nhân dân.

Nhà báo Bùi Hồng Minh, Đài Truyền hình Kỹ thuật số VTC lưu ý: “Camera GSHT rất có ích đối với cơ quan chức năng khi điều tiết giao thông. Tuy nhiên theo tôi chúng ta cần có giải pháp gì đó về công nghệ trước khi khuyến khích người dân chia sẻ về thông tin này. Tôi nghĩ dữ liệu cá nhân nếu không có cơ chế cụ thể thì sẽ ít người chủ động chia sẻ với cơ quan chức năng. Chúng ta cần cập nhật công nghệ, sáng tạo mới để người dân dễ dàng chia sẻ thông tin đó nhất là khi công nghệ đang phát triển rất mạnh mẽ.

Nhà báo Bùi Hồng Minh nói:

Trước yêu cầu này, thời gian qua, Ủy ban ATGT Quốc gia đã và đang phối hợp với các bên liên quan, nhằm điều chỉnh, thiết lập hệ thống giao thông thông minh dựa trên nền tảng ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý, điều hành hoạt động giao thông, bảo đảm trật tự ATGT.

Trao đổi với phóng viên kênh VOV Giao thông Quốc gia, ông Khuất Việt Hùng – Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban an toàn giao thông quốc gia nhấn mạnh, nếu chúng ta ứng dụng được giám sát giao thông trực tuyến thông qua thiết bị giám sát hành trình, hoặc dữ liệu phi định danh của các thiết bị di động, thì chúng ta sẽ làm được việc rất quan trọng, đó là có được trạng thái giao thông thực tiễn của đô thị ở bất kỳ thời điểm nào, từ đó biết được ở đâu tắc, ở đâu không tắc, lý do vì sao để đưa ra các điều tiết cho phù hợp.

Ngoài ra, nhiều ý kiến chuyên gia nhấn mạnh, khác với các nước trên thế giới khai thác nguồn dữ liệu chính từ phương tiện ô tô, tại Việt Nam, tình hình giao thông được đánh giá là thiếu đồng bộ và phức tạp hơn, với sự tham gia giao thông của đa dạng loại phương tiện, đặc biệt là xe máy. Bởi vậy, việc khai thác dữ liệu giám sát hành trình trên phương tiện xe máy cũng là cần thiết và nên sớm được ứng dụng rộng rãi trong thời gian tới.

Như vậy, chủ trương gắn thiết bị giám sát hành trình trên phương tiện là đúng đắn và phù hợp với xu hướng phát triển ngành giao thông vận tải hiện nay.

Thiết bị này có lợi cho doanh nghiệp, chủ xe và cơ quan quản lý chuyên ngành. Vấn đề là trong thời gian tới đây, việc ứng dụng các nghiên cứu đã có sẽ được triển khai và quản lý như thế nào, để khuyến khích sử dụng camera hành trình và khai thác thông tin hiệu quả.

Người dân đang tiếp tục chờ đợi các giải pháp đưa ra từ các cơ quan quản lý Nhà nước, nhằm cải thiện tình hình giao thông và đem lại những tiện tích tối đa trong thời gian tới.