Tăng cường vai trò, trách nhiệm của truyền thông trước biến đổi khí hậu

Phát biểu mở đầu Hội thảo, Thứ trưởng Bộ TN&MT Lê Công Thành nhận định biến đổi khí hậu đã trở thành thách thức toàn cầu, tác động trực tiếp đến sự phát triển bền vững của tất cả các quốc gia trên thế giới, trong đó, Việt Nam không cũng không ngoại lệ. Chính vì thế, công tác nâng cao nhận thức của cộng đồng và sự chung tay của xã hội để ứng phó với biến đổi khí hậu luôn có vai trò cấp thiết. 

Thứ trưởng nhận định, thời gian qua, truyền thông, báo chí đã phát huy vai trò to lớn, cộng hưởng với sự hỗ trợ từ các đối tác quốc tế đã góp phần quan trọng trong việc nâng cao nhận thức cộng đồng về biến đối khí hậu, nâng cao trách nhiệm, vai trò của các cơ quan quản lý nhà nước trong hoạch định chiến lược, chính sách và tổ chức thực hiện chính sách về thích ứng với biến đổi khí hậu, phát triển bền vững. Tuy nhiên, công tác truyền thông, lan toả và giáo dục cộng đồng về biến đổi khí hậu vẫn còn những khó khăn, hạn chế nhất định. Chính vì thế, Hội thảo lần này có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Thứ trưởng Lê Công Thành nói: 

“Thay mặt Lãnh đạo Bộ TN&MT, tôi mong muốn các tổ chức quốc tế, các đối tác phát triển; các cơ quan thông tấn báo chí tiếp tục đồng hành cùng Chính phủ Việt Nam, với Bộ Tài nguyên và Môi trường trong các hoạt động nhằm giảm nhẹ tác động của biến đổi khí hậu, góp phần hoàn thành mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam”.

Mở Hội thảo là chuyên đề “Thuận thiên để thích ứng, biến “nguy” thành “cơ” của Nhà báo Lê Quốc Hưng - Giám đốc cơ quan thường trú VOV tại ĐBSCL. Nhà báo Lê Quốc Hưng đưa ra nhiều dẫn chứng và nhận định rằng người dân ĐBSCL vẫn nghèo nếu cứ…trồng lúa ba vụ và việc quy hoạch trễ, chính sách chậm dẫn đến việc người dân làm và vẫn…thất thu:

“15 năm trước, mức sống của nông dân ĐBSCL cao hơn trung bình cả nước. Tuy nhiên thời điểm gần đây, lại thấp hơn. Kèm theo đó là tình trạng người dân đang di cư ra khỏi khu vực này vì khó đảm bảo cho cuộc sống khi sản xuất lúa không đủ chi phí cuộc sống gia đình. Một vấn đề đáng báo động hơn, đó chính là sự thay đổi khả năng giữ nước và biến động lũ lụt tại các tỉnh thượng lưu ĐBSCL. Hệ quả đã làm thay đổi sinh kế của nông dân ĐBSCL”.

Tiếp nối là chuyên đề Định hướng hỗ trợ của các đối tác phát triển cho ĐBSCL do bà Madhu Raghunath, Trưởng nhóm Phát triển bền vững, Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam trình bày. Bà Madhu Raghunath nhấn mạnh việc cần sự giúp đỡ của các cơ quan truyền thông trong việc hỗ trợ Chính phủ thực hiện Nghị quyết 120, triển khai Chương trình hành động tổng thể và cam kết Các đối tác phát triển sẽ đồng hành cùng Chính phủ:

“Chúng tôi cam kết hỗ trợ Chính Phủ tiếp tục triển khai Nghị quyết số 120/NQ-CP và thực hiện Chương trình hành đoojng tổng thể. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ các vấn đề quan trọng đã đề cập và tăng cường hỗ trợ các vấn đề khách liên quan đến bảo vệ môi trường và quản lý tài nguyên thiên nhiên, an ninh nước, cải thiện tính kết nối tại ĐBSCL, trong đó có đường thuỷ nội địa và nhiều lĩnh vực khác”. 

Đề cập đến vai trò, trách nhiệm của báo chí với biến đổi khí hậu ở ĐBSCL, Nhà báo Lê Xuân Trung, Phó Tổng biên tập Báo Tuổi trẻ TP HCM đánh giá thời gian qua dù nhiều cố gắng, song thực tế báo chí vẫn chưa có một chiến dịch truyền thông lớn, đạt hiệu quả cao để thu hút sự quan tâm thích đáng và chia sẻ từ người dân. Để khắc phục hạn chế này, ông Lê Xuân Trung cho rằng các nhà báo phải cùng những chuyên gia trong và ngoài nước cùng phân tích, tranh luận – phản biện với sự định hướng, hỗ trợ từ các cơ quan nhà nước trung ương và địa phương để sâu sát hơn, thực tế hơn.

Tiếp tục mang đến chuyên đề “Chia sẻ, mong đợi từ truyền thông về biến đổi khí hậu ở ĐBSCL”, Giáo sư, Tiến sỹ Mai Trọng Nhuận – Nguyên Giám đốc Đại học quốc gia Hà Nội, chuyên gia cao cấp, Phó Chủ tịch Hội đồng tư vấn Ủy ban quốc gia về biến đổi khí hậu cho rằng biến đổi khí hậu là thách thức, cũng là cơ hội đan xen. Công tác truyền thông để đạt hiệu quả cần nhất quán, thông tin đến người dân phải cụ thể, hiện hữu, và cần có những điều chỉnh, bổ sung thể chế, chính sách, các điều kiện cần thiết khác để truyền thông; hợp tác truyền thông với người dân…

Được biết, theo kế hoạch, UBND TP phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức Hội nghị đánh giá kết quả 2 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 120/NQ-CP của Chính phủ về phát triển bền vững Đồng bằng sông Cửu Long thích ứng với biến đổi khí hậu vào chiều 18/6/2019 tại Hội trường Thành ủy, số 111 Bà Huyện Thanh Quan, quận 3. Hội nghị này do Thủ tướng Chính phủ chủ trì. Chương trình hội nghị cũng bao gồm: 3 hội thảo được tổ chức vào chiều 17/6 và 4 diễn đàn chuyên đề được tổ chức vào sáng 18/6.

Thực tế, Hội nghị lần này được tổ chức nhằm đánh giá kết quả đạt được sau hai năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 120/NQ-CP, triển khai Chương trình hành động tổng thể thực hiện Nghị quyết số 120/NQ-CP. Đồng thời, xác định các vấn đề đang tồn tại, hạn chế; xác định nhiệm vụ ưu tiên, trọng tâm, trọng điểm có quy mô vùng, có tính lan tỏa, bảo đảm tính bền vững cũng như giải pháp có tính hệ thống và nguồn lực thực hiện trong thời gian tiếp theo mang tính khả thi và hiệu quả cao.