Long đong số phận những bãi xe ngầm tại TP.HCM

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Theo Sở GTVT TPHCM thì hiện trên địa bàn đang có 7 dự án bãi đỗ xe ngầm, trong đó có 4 dự án đã triển khai, 2 dự án đã có chủ đầu tư cụ thể. Tuy nhiên tiến độ triển khai các dự án này hết sức chậm chạp nếu không muốn nói là ì ạch. Một vài dự án trong số đó do vướng phải rắc rối về thủ tục pháp lý, chồng lấn dự án khác…phải đối diện với nguy cơ dừng thi công.

Trong bối cảnh ùn tắc giao thông ngày một nghiêm trong thì việc các bãi đậu xe ngầm ì ạch hết năm này đến năm khác rõ ràng là một nghịch lý cần có lời giải thích đáng.

Theo thống kê từ Sở GTVT TPHCM cho thấy các bãi giữ xe cá nhân trên địa bàn hiện chỉ mới đáp ứng được 1% nhu cầu của người dân, việc này lý giải cho sự xuất hiện của nhiều bãi trông giữ xe lấn chiếm lòng đường vỉa hè trái phép hay tình trạng dừng đậu sai quy định tràn lan tại nhiều tuyến đường.

Với nhiều tài xế và người dân có nhu cầu đi vào khu vực trung tâm thành phố, việc tìm được một chỗ đậu xe lâu nay đã không còn dễ dàng.

"Nói chung là đậu đại thôi chứ mình không biết. Gặp đâu tiện thì đậu đó thôi, phạt thì phải chịu vì mình sai mà".

"Nhiều khách vào thì quan trọng là cái chỗ gửi xe, nhưng mà cái chỗ giữ xe không có như vậy thì người ta bỏ đi luôn, không vào cửa hàng nữa".

"Đến bãi giữ xe nào cũng bị hỏi là đi đâu, đi đến mấy giờ? Nếu mà nói vào đường sách là họ không cho gửi. Khi gửi xe mà bị truy vấn như vậy thì rất là khó chịu thì cảm thấy nản lòng khi đến đây".

"Từ rất lâu rồi mỗi lần vào phố thì rất là khó tìm được chỗ gửi xe, để tìm được chỗ đậu xe thì chiếm hết thời gian công việc của mình, rất là khó kiếm được".

Theo Tiến sĩ Vũ Anh Tuấn - Giám đốc Trung tâm nghiên cứu giao thông Việt Đức thì việc thiếu các bãi đậu xe tập trung đã phần nào khiến giao thông tại khu vực trung tâm trở nên lộn xộn, nhếch nhác hơn.

"Lượng xe đi vào trung tâm để làm việc, để gặp gỡ kinh doanh buôn bán ngày càng gia tăng do vậy các tuyến đường hiện nay đã bắt đầu ùn tắc rồi và ùn tắc khủng khiếp vào những giờ cao điểm. Do vậy, việc xây dựng các bãi đậu xe tập trung, bãi xe ngầm rất là quan trọng góp phần giảm thiểu ùn tắc giao thông và đáp ứng nhu cầu đi lại vào trung tâm thành phố bằng xe ô tô và xe máy. Nhưng để thực hiện được nó thì đòi hỏi một cơ chế chính sách rõ ràng thì mới thu hút được nhà đầu tư".

Từng được kỳ vọng sẽ giải quyết nhu cầu về chỗ đậu xe cho 2000 ô tô và 1200 xe gắn máy nhưng sau 10 năm động thổ thì dự án bãi đậu xe ngầm tại công viên Lê Văn Tám lại sắp bị khai tử vì chủ đầu tư chưa thể xác định phương án tài chính phù hợp.

Theo ông Lê Tuấn - Chủ tịch HĐQT, Tổng giám đốc Công ty cổ phần đầu tư phát triển Không Gian Ngầm chủ đầu tư dự án bãi đậu xe ngầm công viên Lê Văn Tám cho biết diện tích dự án được chia ra 70% cho đậu xe công cộng và 30% khai thác thương mại. Tuy nhiên, với mức giá trông giữ xe thành phố dự kiến ban hành là 11.000 ngày đêm với xe máy, 75.000 ngày đêm đối với xe ô tô thì phải mất vài chục thậm chí cả trăm năm doanh nghiệp mới có thể hoàn vốn. Đó là chưa kể nhu cầu cho thuê hoặc khai thác diện tích sàn thương mại hiện nay cũng không còn quá hấp dẫn.

"Bãi đậu xe ngầm chi phí đầu tư cao hơn từ 2,5 đến 3 lần so với bãi đậu xe nổi. vướng mắc là khả năng thu hồi vốn của bãi đậu xe do nhu cầu thuê diện tích mặt bằng làm trung tâm thương mại giảm sút trong thời gian vừa qua".

Cùng chung tình trạng khó khăn là dự án bãi đậu xe sân khấu Trống Đồng. Sau nhiều năm loay hoay, trải qua hơn 70 bước với hàng trăm văn bản hành chính tới lui nhưng dự án vẫn chưa thể khởi công thậm chí có thời điểm bị yêu cầu thu hồi vì không nằm trong kế hoạch sử dụng đất. Dù chính quyền thành phố vừa chính thức có văn bản quyết định cho phép chủ đầu tư tiếp tục triển khai, nhưng vẫn chưa thể biết đến khi nào dự án này mới có thể khởi công.

Chia sẻ thêm về những bất cập, bà Nguyễn Thị Bảo Quỳnh - Phó Chủ tịch Công ty TNHH Tập đoàn Đông Dương, chủ đầu tư dự án nói.

"Giống như xác định đơn giá thuê đất Trống Đồng bởi vì nó chưa có tiền lệ, không có đơn giá cho công trình ngầm như vậy chúng tôi phải mất 4 năm chỉ xin chủ trương này thôi. Thủ tục cấp phép phòng cháy chữa cháy mất 2 năm rồi thủ tục đền bù giải phóng mặt bằng mất 6 năm. Năm 2016 đi làm thiết kế xây dụng 3 bước về đến Sở Xây dựng thành phố Hồ Chí Minh thì mới phát hiện ra nó có một vùng chồng lấn lên vùng bảo vệ an toàn cho tuyến metro số 2. Nên bây giờ chúng tôi đề nghị cách tốt nhất là phải có một tổ công tác và tổ công tác đó phải do một phó chủ tịch ủy ban đứng đầu để bám sát theo dự án này vướng tới đâu gỡ tới đó".

Theo nhận định của ông Lê Hoàng Châu - Chủ tịch Hiệp hội bất động sản TPHCM thì việc các dự án bãi đậu xe ngầm của thành phố chậm triển khai không chỉ do khó khăn về phương án tài chính, thiết kế kỹ thuật.

"Chúng ta thiếu chính sách ưu đãi, mời gọi các nhà đầu tư, vì việc mời gọi đầu tư các công trình ngầm ở địa bàn có mực nước ngầm cao và địa chất yếu như TPHCM thì tốn kém gấp đôi thậm chí gấp ba so với các nơi khác".

Nhằm tháo gỡ khó khăn của các dự án bãi đậu xe ngầm, Ông Nguyễn Văn Toàn - Trưởng phòng Kế hoạch Đầu tư Sở GTVT TPHCM cho biết, hiện đơn vị đang hỗ trợ Công ty TNHH Tập đoàn Đông Dương hoàn tất các thủ tục đầu tư, đẩy nhanh tiến độ khởi công dự án cũng như nghiên cứu để lập hồ sơ mời các nhà đầu tư khác vào tham gia với mục đích đẩy nhanh các bãi giữ xe ngầm theo quy hoạch.

"Mỗi dự án thì hiện nay các giai đoạn nó khác nhau, ví dụ như bãi đậu xe sân khấu Trống Đồng thì nhà đầu tư đã có văn bản gửi Ủy ban thành phố, Sở Giao thông và các sở ban ngành cam kết là hoàn tất các thủ tục điều chỉnh và khởi công vào tháng 6 năm 2020 và nếu như vậy thì sẽ hoàn thành vào giữa năm 2022. Còn các dự án khác thực ra hiện nay chưa có nhà đầu tư nhưng chắc chắn trong giải pháp đầu tư trong chương trình chống ùn tắc giảm tai nạn giao thông thì phải hoàn thành trong giai đoạn 2021 - 2025".

Mặc dù khái niệm bãi đậu xe ngầm tại TPHCM đã xuất hiện hơn mười năm qua nhưng đến thời điểm này vẫn chưa hề có bất kỳ dự án nào thành hình và đi vào hoạt động mang theo không ít sự mong chờ cũng như hoài nghi của người dân thành phố.

Xin đừng đánh trống bỏ dùi

Không ít lý do chủ quan lẫn khách được đưa ra để lý giải cho sự chậm trễ, song vẫn chưa đủ để thuyết phục được người dân thành phố. Hơn ai hết, họ cần nhìn thấy những việc làm cụ thể và quyết liệt hơn từ những người có trách nhiệm.

Cần khẳng định rằng nhu cầu đậu xe tại TPHCM hiện nay là rất lớn. Từ thực tế tốc độ gia tăng phương tiện giao thông nhanh, hạ tầng giao thông chưa phát triển tương xứng, mạng lưới giao thông tĩnh vừa thiếu vừa yếu lại manh mún, dẫn đến thiếu chỗ đậu nghiêm trọng kéo theo tình trạng dừng đậu xe tùy tiện góp phần không nhỏ vào tình trạng ùn tắc giao thông như hiện nay.

Cách đây hơn hơn 1 thập kỷ, TP.HCM đã chọn 8 địa điểm để kêu gọi đầu tư xây dựng các bãi đậu xe ngầm kết hợp với các trung tâm thương mại, dịch vụ với mục đích tìm ra lời giải cho bài toán đậu xe trong khu vực trung tâm thành phố.

Nhưng kể từ lúc dự án đầu tiên được thai nghén, đến nay vẫn chưa có bãi xe ngầm nào thành hình, thậm chí có dự án dù đã động thổ được gần 10 năm nhưng lại sắp bị khai tử. Đây được xem là một bước lùi không chỉ trong công tác phê duyệt dự án đầu tư mà cả trong hoạch định chính sách.

Không dễ để có thể tìm ra lời giải cho bài toán bãi đậu xe ngầm của TPHCM trong thời điểm còn quá nhiều ngổn ngang như hiện nay. Tuy nhiên, việc cần làm ngay là các đơn vị liên quan nghiêm túc thực hiện chỉ đạo của lãnh đạo UBND thành phố trong việc chung tay cùng các doanh nghiệp gỡ những nút thắt mang tên pháp lý, thiết kế hay hiệu quả đầu tư dự án. Bởi nếu để cho doanh nghiệp túc tục tự bơi như trước đây thì không biết đến bao giờ TPHCM mới có được 1 bãi đậu xe ngầm đúng nghĩa.

Nhìn rộng ra thì thành phố cần sớm đưa ra được một bản quy hoạch không gian ngầm nghiêm chỉnh và đồng bộ. Khai thác không gian ngầm chính là một phần quan trọng trong quy hoạch chung nhằm giải quyết các vấn đề ùn tắc giao thông, gia tăng diện tích cho giao thông ngầm, kết nối với các không gian tiện ích khác như đi bộ, thương mại.

Thế nhưng, cho đến nay thành phố chưa tận dụng được các không gian ngầm, nếu có cũng mang tính chất riêng lẻ, chưa tính đến các yếu tố kết nối hài hòa về tổng thể các chức năng. Việc quản lý không gian ngầm mỗi nơi mỗi khác, thiếu đồng bộ dẫn đến kém hiệu quả.

Trong bối cảnh quỹ đất khu vực nội thành ngày càng cạn kiệt, thì việc sớm đưa ra được một bản quy hoạch không gian ngầm được xem là lời giải khả dĩ cho bài toán giao thông nói chung và các dự án bãi đậu xe ngầm nói riêng.