Bỏ biển báo, đèn tín hiệu thực chất nằm ở ý thức người tham gia giao thông

Nghe nội dung chi tiết tại đây: 

Theo nhà hoạch định giao thông Hà Lan Hans Monderman, nên thử nghiệm việc loại bỏ hoàn toàn mọi phương pháp quản lý truyền thống như đèn tín hiệu, biển báo, cột mốc, thậm chí còn san bằng cả lòng đường và vỉa hè, không phân biệt làn đường. Không chỉ vậy, phương án này khuyến khích mở rộng các vườn chơi dành cho trẻ em để tăng ý thức cẩn trọng của người tham gia giao thông. 

Giao thông hoàn toàn dựa trên tinh thần và ý thức của người tham gia. Phương án này đã và đang được thực hiện thử nghiệm tại nhiều nơi ở Châu Âu. Phương án này đã giúp cải thiện lưu lượng giao thông và giảm mạnh tai nạn. Số liệu thực tế cho thấy rõ, tại thị trấn Drachten (Hà Lan), sau hai năm áp dụng, tính đến năm 2015, tỉ lệ tai nạn tại một ngã tư giảm từ 10% xuống còn 1% và không có vụ tai nạn nào nghiêm trọng.

Chứng kiến thành công của Drachten, đô thị Bohmte (Đức) bắt đầu thử nghiệm phương án này với 13.000 lái xe thường xuyên qua lại khu vực này. Theo đó, loại bỏ tất cả đèn tín hiệu, biển báo bao gồm cả các biển báo chỉ dẫn tài xế nhường đường hay dừng lại; chỉ giữ lại 2 quy định: không đi quá tốc độ 50km/h và mọi người đều có quyền đi lại dù đó là ô tô, xe đạp hay đơn giản là xe đẩy. 

Anh là một trong những quốc gia có nhiều điạ phương ứng dụng chương trình chia sẻ đường rộng rãi nhất. Như thị trấn Portishead bỏ hoàn toàn đèn tín hiệu tại ngã tư bận rộn của thị trấn sau khi thử nghiệm vào năm 2009 và nhận thấy thành công khi thời gian hành trình tăng 50%. Nghiên cứu do Đại học West England (Anh) cho thấy, việc áp dụng phương án “chia sẻ đường” tại thị trấn Ashford, hạt Kent (Anh) giúp 80% người đi bộ cảm thấy an toàn hơn khi đi qua các ngã tư so với trước khi chưa áp dụng.

Hay tại thị trấn Poynton, cách Manchester khoảng 20 phút đi xe, trước năm 2015, khu vực trung tâm bị chỉ trích bởi ma trận biển báo, rất ít đường dành cho người đi bộ. Tuy nhiên, từ tháng 7/2015, tất cả biển báo, hàng rào ngăn cách vỉa hè và đường bộ, đèn giao thông… biến mất. Chính quyền chi 4 triệu bảng Anh để mở rộng đường dành cho người đi bộ và dỡ bỏ toàn bộ hệ thống biển báo, mở ra một không gian chung dành cho tất cả các loại hình di chuyển từ người đi bộ, đi xe đạp, ô tô.

Thực tế, trên thế giới, việc chia sẻ đường không khác cách đường phố vận hành trong quá khứ, khi chưa có hệ thống biển báo như bây giờ. Điểm khác biệt ở chương trình chia sẻ đường là ý thức của người dân. Những khu vực áp dụng chia sẻ đường ở Hà Lan, Anh hay Đức… người dân xác định được họ cần phải thực sự cẩn trọng, chú ý quan sát từ các phía, nhường đường cho các phương tiện thô sơ hơn hoặc người đi bộ.

Tuy nhiên, để nâng cao ý thức đại bộ phận người dân nhằm hiện thực hoá chương trình chia sẻ đường không phải việc đơn giản. Do đó, đây cũng chính là điểm nghi ngờ ý tưởng này thực sự không thể ứng dụng khắp mọi nơi. Dù ở một số địa phương đã chứng minh có sự sụt giảm tỉ lệ va chạm giao thông; nhưng cũng đã xảy ra không ít trường hợp tai nạn thương tâm vì không có biển báo, nhất là đối với những người tàn tật, người khiếm thị, khiếm thính… như vụ một người về hưu bị xe bus đâm khi qua đường tại một khu vực áp dụng chia sẻ đường bộ ở Anh.

Sau vụ việc, gia đình của nạn nhân trong vụ tai nạn này đã kêu gọi chính quyền địa phương lắp lại đèn và biển báo giao thông: “Tôi chắc chắn nếu có đèn tín hiệu ở đó, vụ tai nạn sẽ không xảy ra; biện pháp chia sẻ không gian giao thông cần phải được đánh giá một cách cẩn trọng hơn về tính hiệu quả và an toàn"

Còn tại Việt Nam, có thể biện pháp loại bỏ mọi biện pháp quản lý, báo hiệu trên đường chưa phải là ý tưởng phù hợp; tuy nhiên, điều quan trọng ở đây: ý thức người tham gia giao thông hết sức quan trọng trong việc kéo giảm ùn tắc và TNGT. 

Cách đây không lâu, Phó Thủ tướng, Chủ tịch Uỷ ban ATGT Quốc gia Trương Hoà Bình kêu gọi: Mọi người hãy tự giác thực hiện "đã uống rượu bia thì không tham gia giao thông", không phóng nhanh, vượt ẩu, khi đi mô tô, xe máy phải đội nón bảo hiểm, cùng nhau xây dựng và thực hành ý thức văn hóa giao thông, nhường nhịn và giúp đỡ nhau khi tham gia giao thông.