Mới đây, trên diễn đàn Quốc hội, đại biểu Nguyễn Văn Cảnh (tỉnh Bình Định) có đề xuất, giờ làm việc nên bắt đầu từ 8h30 thay vì 7h30 như hiện nay và rút ngắn thời gian nghỉ trưa với khối hành chính dịch vụ công và giáo dục công lập ở các đô thị.
Phân tích những tác dụng của việc thay đổi thời gian làm việc và nghỉ trưa, ông Cảnh cho rằng lợi ích trước tiên là về giao thông, lợi ích thứ 2 là sức khoẻ người lao động và hiệu quả công việc. Bên cạnh đó, thực hiện làm việc từ 8h30 còn giúp các cơ quan tiết kiệm được năng lượng đáng kể do không sử dụng thiết bị chiếu sáng trong khoảng 1-1,5 tiếng trong ngày. Tuy nhiên, vẫn còn khá nhiều ý kiến trái chiều xung quanh vấn đề này.
Đề xuất đổi giờ làm đang nhận được nhiều ý kiến khác nhau - Ảnh minh họa báo Lao động
Chia sẻ với phóng viên Kênh VOV Giao thông về đề xuất này, chị Nguyễn Thị Tú, quận Thanh Xuân, Hà Nội cho biết, hàng ngày, chị thức dậy từ 6h sáng nhưng vẫn luôn cảm thấy thiếu thời gian. Chị Tú chia sẻ, buổi sáng đối với chị luôn cập rập bởi nào chuẩn bị bữa sáng cho cả nhà, nào chăm sóc con nhỏ. Đưa con đến trường vào lúc 7h30, lại phải đối mặt với tình trạng tắc đường sau đó nên chị thường bị khiển trách về việc đi làm muộn. Nhiều lúc chị Tú chỉ ao ước, giá như buổi sáng có thêm được 20-30 phút.
Chị Nguyễn Thị Tú nói: “Tôi nghĩ đổi giờ làm từ 8h30 là hợp lý, bởi nếu đi học đi làm sớm thì cũng rất cập rập. Phụ nữ như chúng tôi phải lo bữa sáng cho cả nhà. Lo cơm nước cho con ăn uống rồi chuẩn bị cho con mất rất nhiều thời gian, nhất là với người có con nhỏ như tôi. Vì việc này mà nhiều khi tôi bị sếp trách mắng, trừ thi đua và thậm chí trừ cả lương nữa”.
Đồng tình với đề xuất đổi giờ làm, nhưng anh Nguyễn Tiến Dũng, chuyên viên đang công tác tại một trường cao đẳng trên địa bàn Hà Nội cho rằng, điều này sẽ khiến các cơ quan, công sở và nhiều gia đình phải thay đổi thói quen làm việc cũng như sinh hoạt trước đây: “Cá nhân tôi ủng hộ đề xuất này. Nghỉ trưa ít đi một chút nhưng sáng ra sẽ có thêm nhiều thời gian. Tôi nghĩ thay đổi cũng được nhưng cũng không phải dễ bởi sẽ phải thay đổi cả cách sắp xếp công việc hàng ngày cũng như sinh hoạt trước đây để thích nghi”.
Nhìn nhận vấn đề này ở góc độ giao thông, chuyên gia đô thị, thạc sĩ Đinh Quốc Thái cho rằng việc đổi giờ làm cũng giúp kéo giảm tình trạng ùn tắc hiện nay: “Với kinh nghiệm của tôi, thì việc thay đổi giờ làm chỉ cần chênh nhau 15-20 phút, nếu được là 30 phút của các nhóm ngành nghề khác nhau thì chắc chắn sẽ giảm được lượng phương tiện cùng tham gia giao thông ở một thời điểm nhất định, điều đó sẽ góp phần giảm ùn tắc giao thông”.
Tuy nhiên, chia sẻ quan điểm về đề xuất đổi giờ làm, ông Nguyễn Anh Thơ, Cục phó An toàn lao động, Bộ Lao động Thương binh và Xã hội cho rằng nếu bắt đầu làm việc từ 8h30 thì sẽ phải kết thúc giờ làm việc buổi sáng lúc 12h30. Với điều kiện khí hậu mùa hè khắc nghiệt và nắng nóng như ở Việt Nam thì điều này sẽ gặp không ít khó khăn.
Theo ông Nguyễn Anh Thơ, Bộ Luật lao động đã quy định một ngày làm việc bình thường không quá 8 giờ, không quy định thời điểm bắt đầu và kết thúc nên quyền quyết định thuộc về người sử dụng lao động. Tuy vậy, phần lớn doanh nghiệp, đơn vị sử dụng lao động thường làm theo các cơ quan hành chính, sáng từ 7h30 đến 11h30, buổi chiều từ 13h đến 17h. Trong thời điểm hiện nay, khi quá trình đô thị hóa đang diễn ra rất nhanh, nhu cầu cung ứng các dịch vụ xã hội ngày càng nhiều vì vậy thời gian cung ứng dịch vụ càng phải dài ra trong ngày.
Ông Nguyễn Anh Thơ nói: “Riêng cá nhân tôi nhận thấy, với thời tiết ở Việt Nam, đặc biệt là các địa phương miền Trung và miền Nam, nếu bắt đầu làm việc lúc 8h30 sáng thì lúc đó thời tiết rất nắng nóng, trên đường đi đến nơi làm việc trong thời tiết như vậy thì cũng có những khó khăn. Đặc biệt, để chúng ta bố trí đủ 8 giờ làm việc thì 12 giờ 30 sẽ kết thúc giờ làm buổi sáng, là thời điểm thời tiết rất khắc nghiệt.
Do đó, bắt đầu giờ làm việc từ 8 giờ 30 chỉ phù hợp với một số điều kiện cụ thể chứ nếu áp dụng phổ biến thì sẽ có nhiều khó khăn. Việc kết thúc giờ làm việc lúc 11h30 hoặc 12 giờ là phù hợp. Còn nếu kết thúc lúc 12 giờ 30 thì thời điểm đó nhịp sinh học của chúng ta không phù hợp với việc đi lại, ăn uống”.
Đề xuất đổi giờ làm việc tuy không phải là ý tưởng mới và cũng đã được đưa ra bàn luận, mổ xẻ rất nhiều lần trước đây. Tuy nhiên, cho tới nay vẫn chưa có một đề án thực sự quy mô để nghiên cứu sâu về vấn đề này. Theo Bộ trưởng Lao động Thương binh Xã hội Đào Ngọc Dung, vấn đề đổi giờ làm phải đánh giá các tác động cụ thể như xã hội, giao thông và cả hiệu quả công việc. Giờ làm việc và giờ nghỉ trưa cũng phải xem xét vì đối tượng lao động khối hành chính khác, người lao động trực tiếp lại khác.