Thách thức cho công tác đảm bảo ATGT đường thủy dịp cuối năm

Như chuyên mục Tiêu điểm trước đã đề cập, sự phát triển quá nóng về tổng tải trọng phương tiện đường thủy đã tạo áp lực đến hệ thống cơ sở hạ tầng cảng bến, người lái và hiệu quả quản lý nhà nước, tiềm ẩn nhiều nguy cơ xảy ra tai nạn. Thêm vào đó, đợt mưa lũ xảy ra tại khu vực miền Trung và Tây Nguyên thời gian qua không chỉ gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản mà còn đe dọa nguy cơ mất an toàn giao thông trên những tuyến đường thủy khu vực này.

Hai đợt mưa lũ xảy ra tại miền Trung và Tây Nguyên trong tháng 10 và tháng 11 vừa qua đã khiến các địa phương này thiệt hại nặng nề về người và tài sản. Chỉ tính riêng tỉnh Quảng Bình thiệt hại vật chất ước tính lên đến 1.300 tỷ đồng, Hà Tĩnh 350 tỷ đồng… Riêng với lĩnh vực đường thủy, ông Hoàng Hồng Giang, Cục trưởng Cục Đường thủy nội địa cho biết, mưa lũ trên các sông từ Nghệ An đến Quảng Nam qua 2 đợt mưa lũ vừa qua làm thiệt hại kết cấu hạ tầng do Cục Đường thủy nội địa quản lý khoảng 5 tỷ đồng. Không những vậy, mưa lũ cũng khiến nguy cơ TNGT đường thủy gia tăng nếu hệ thống báo hiệu, thông báo, chỉ dẫn luồng không được triển khai bố trí kịp thời; người tham gia giao thông và người điều khiển phương tiện chủ quan, thiếu hiểu biết về mưa lũ, dòng chảy; phương tiện thủy không đảm bảo an toàn, không bố trí đầy đủ kíp thuyền viên để điều khiển phương tiện hoặc không được neo đậu chắc chắn.

Ông Giang phân tích: "Khi lũ về, mực nước sông dâng lên cao, nhanh với lưu lượng dòng chảy lớn, chảy xiết khiến việc điều khiển phương tiện thủy nội địa gặp nhiều khó khăn; phương tiện neo đậu dễ bị đứt dây dẫn đến trôi, va đập vào cầu và các phương tiện khác. Các yếu tố trên là nguy cơ rất cao xảy ra TNGT đường thủy".

Đồng tình quan điểm này, Đại tá Trần Quốc Trung, Phó cục trưởng Cục CSGT, Bộ Công an cũng cho rằng, một trong những nguy cơ có thể dẫn tới TNGT đường thủy thời gian qua là do người điều khiển phương tiện đường thủy không chấp hành đúng quy định về an toàn đường thủy. Cụ thể, trong 8 tháng đầu năm 2016, cả nước xảy ra gần 100 sự cố, TNGT đường thủy. Chỉ tính riêng 3 vụ việc là sà lan đâm sập cầu Ghềnh (Đồng Nai), chìm tàu du lịch Thảo Vân 2 trên sông Hàn (Đà Nẵng) và sà lan tông đổ cầu Rạch Đỉa (Tp.HCM) đã hậu quả để lại về kinh tế đã lên đến hàng trăm tỷ đồng, 3 nạn nhân tử vong… Nguyên nhân dẫn đến các vụ tai nạn này được xác định do chủ tàu, người điều khiển phương tiện không chấp hành đúng các quy định về an toàn đường thủy.

Đại tá Trần Quốc Trung cho biết: "Việc đào tạo cấp bằng so với yêu cầu thực tế cũng chỉ ở mức độ. Bà con thì ông bà bố mẹ như thế nào thì con cứ đi theo như thế bằng kinh nghiệm thôi. Đây cũng là vấn đề thực tế. Hàng loạt các vi phạm như chở quá tải, quá số người quy định diễn ra phổ biến".

Tăng cường kiểm tra giao thông đường thủy. Ảnh: VGP

Để kéo giảm TNGT đường thủy, nhất là những ngày cuối năm, gắn với các lễ hội, ông Trung kiến nghị, lực lượng cảnh sát đường thủy các địa phương cần phối hợp với các lực lượng chức năng tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, xử lý vi phạm đối với cảng bến, phương tiện thủy và người lái phương tiện; tập trung xử lý nghiêm bến, phương tiện chở khách ngang sông và tàu cao tốc chở khách trong các dịp lễ hội, vui chơi giải trí để phòng ngừa, giảm thiểu TNGT đường thủy.

Ông Hoàng Hồng Giang, Cục trưởng Cục Đường thủy nội địa Việt Nam cũng cho rằng, để phòng tránh tai nạn giao thông đường thủy, người điều khiển phương tiện cần đi đúng theo hệ thống báo hiệu đã được triển khai trên các tuyến đường thủy nội địa; tìm hiểu luồng, tuyến khi đi qua các khu vực cầu, chướng ngại vật, các công trình đang thi công; khu vực luồng, tuyến thường xuyên thay đổi trên đường thủy nội địa.

Ông Giang cho biết thêm: "Người điều khiển phương tiện cần tuân thủ các quy định về tránh va, phương tiện phải được đăng ký, đăng kiểm kỹ thuật, người điều khiển phải có bằng chứng chỉ chuyên môn phù hợp. Hành khách đi trên phương tiện thủy phải mặc áo phao, đeo dụng cụ nổi theo quy định; đặc biệt phương tiện không chở quá tải trọng cho phép chở của phương tiện".

Ông Giang cũng cho rằng, trong thời gian tới, việc tăng cường các biện pháp quản lý cảng bến thủy nội địa, cả bến có phép và bến không phép cần được đẩy mạnh, qua đó kiểm soát về an toàn đối với phương tiện thủy, kiểm soát bằng cấp chứng chỉ chuyên môn của người điều khiển phương tiện. Khi các thiết bị an toàn của phương tiện được trang bị đầy đủ; phương tiện được đăng ký, đăng kiểm; người điều khiển phương tiện có bằng, chứng chỉ chuyên môn phù hợp, bố trí đủ kíp thuyền viên làm việc theo quy định; các cảng bến có phép được các cảng vụ viên hướng dẫn, nhắc nhở các quy định về an toàn, sẽ góp phần hạn chế TNGT đường thủy nội địa.

Như các ý kiến đã đề cập, nhiều vụ TNGT đường thủy xảy ra thời gian qua bắt nguồn từ việc người điều khiển phương tiện không chấp hành đúng các quy định về đảm bảo an toàn đường thủy nội địa. Điều này bắt nguồn từ việc đào tạo, cấp bằng chứng chỉ chuyên môn cho đội ngũ thuyền viên, người lái phương tiện thủy nội địa còn nhiều bất cập. Ý kiến người trong cuộc về vấn đề này như thế nào? Các ngành chức năng, cơ quan liên quan đề xuất biện pháp gì để khắc phục tình trạng này? Những nội dung này sẽ được chúng tôi tiếp tục đề cập trong chuyên mục Tiêu điểm tiếp theo.