Tăng tính minh bạch trong tuần tra xử lý vi phạm giao thông

Mới đây, ông Khuất Việt Hùng, Phó Chủ tịch chuyên trách Ủy ban ATGT Quốc gia, cho biết, trong thời gian tới sẽ thực hiện đồng bộ các giải pháp để hạn chế tai nạn giao thông. Trong đó, chúng ta đã và đang nỗ lực thực hiện có hiệu quả việc tăng tính minh bạch trong tuần tra xử lý vi phạm giao thông.

Từ nhiều năm qua, dường như trong ý thức của bộ phận không nhỏ người tham gia giao thông nhìn lực lượng CSGT với một hình ảnh không mấy thiện cảm. Điều này không những tạo nên rào cản trong giao tiếp mà còn dần hình thành định kiến xã hội, khiến không ít người có ác cảm, thậm chí là hành vi chống đối CSGT.

Từ thành thị đến nông thôn, từ quốc lộ đến đường làng, đâu đâu cũng dễ dàng bắt gặp những vi phạm giao thông như không đội mũ bảo hiểm, vượt đèn đỏ, đi sai làn đường... Vi phạm dường như đã trở thành thói quen, thành những điều bình thường, thậm chí là tất yếu trong hành vi của rất nhiều người. Điều này xuất phát từ nhiều nguyên nhân. Có phần vì đường xá chật chội, dẫn đến tâm lý vội vã; cũng có phần vì việc xử phạt vi phạm của CSGT chưa thực sự nghiêm minh, công bằng. Rồi từ một vài trường hợp nhỏ lẻ nhân lan rộng hơn, khiến vi phạm giao thông ngày một phổ biến.

Có thể thấy, đa số người tham gia giao thông khi bị xử phạt vi phạm khó lòng mà “vui vẻ” chấp hành. Dường như thói quen của người vi phạm là “xin xỏ”, hối lộ để được tha. Không xin được, có người thì lý luận, có người lại phản ứng gay gắt, thậm chí mạt sát, đe dọa, hành hung CSGT. Tình trạng này đang một mặt góp phần “tha hóa” đội ngũ CSGT, một mặt gây áp lực, nguy hiểm cho lực lượng chức năng. Nếu chỉ bị nhắc nhở rồi cho đi, gần như chắc chắn người vi phạm sẽ nhờn luật. Nếu việc đưa – nhận hối lộ thành công, người vi phạm lại coi thường, khinh khi còn CSGT lại dễ hình thành thói quen xử sự tiêu cực, vòi vĩnh người vi phạm. Một vài trường hợp tiêu cực xuất hiện lập tức khiến cộng đồng, xã hội có những phán xét thiếu khách quan, quy chụp cho cả lực lượng CSGT.

Trong bối cảnh đó, việc đưa ra và tăng cường thực hiện tính minh bạch trong tuần tra xử lý vi phạm giao thông mang lại nhiều ý nghĩa. Anh Hoàng Trường Giang, phóng viên Báo Quân đội Nhân dân chia sẻ quan điểm về vấn đề này: "Theo tôi, việc này là cần thiết và có ý nghĩa quan trọng, đặc biệt trong thời điểm hiện nay. Việc chúng ta không đảm bảo được tính minh bạch trong tuần tra, xử lý vi phạm giao thông sẽ dẫn tới sự thỏa hiệp giữa người vi phạm giao thông và người xử lý vi phạm này. Việc này để lại hậu quả, gây ra tình trạng tham ô, tham nhũng đối với một bộ phận người làm công tác xử lý vi phạm. Đối với người vi phạm, họ thỏa hiệp được thì họ tiếp tục tham gia giao thông trong tình trạng tiếp tục vi phạm. Theo tôi, công tác này cần làm quyết liệt và hiệu quả hơn nữa. Nó sẽ có tác dụng tích cực trong việc hạn chế ùn tắc và tai nạn giao thông".

Tăng tính minh bạch trong tuần tra xử lý vi phạm giao thông góp phần xây dựng văn hóa của người thực thi công vụ (Ảnh minh họa)

Đồng tình với ý kiến vừa nêu, chị Nguyễn Thu Phương ở quận Hai Bà Trưng, Hà Nội cho rằng, hầu hết người tham gia giao thông đều mong muốn tăng cường minh bạch hóa hoạt động tuần tra kiểm soát giao thông bởi nó có tác dụng tới cả hai phía là lực lượng thực thi pháp luật như cảnh sát giao thông, thanh tra giao thông, và cả đối với phía người tham gia giao thông, đặc biệt là người vi phạm giao thông. Chị Nguyễn Thu Phương nói: "Từ góc độ người tham gia giao thông, chúng tôi thực sự mong muốn tính minh bạch trong hoạt động thực thi công vụ, qua đó tác dụng của việc xử lý vi phạm được nâng cao, bởi đúng là khi vi phạm thì mình phải chấp hành việc xử lý theo quy định của pháp luật. Từ đó mình phải rút kinh nghiệm để chấp hành việc tham gia giao thông được tốt hơn. Còn nếu tính minh bạch không được đảm bảo, lực lượng chức năng có thể nhận hối lộ và người vi phạm sẽ mang tâm lý chủ quan vì có thể thoát tội".

Trong "Năm an toàn giao thông năm 2016" với chủ đề xây dựng văn hóa giao thông gắn với nâng cao trách nhiệm, siết chặt kỹ cương của người thực thi công vụ thì vấn đề minh bạch hóa trong tuần tra xử lý vi phạm giao thông còn có ý nghĩa góp phần xây dựng văn hóa của người thực thi công vụ. Chúng ta muốn kéo giảm ùn tắc và TNGT, xây dựng hình ảnh và văn hóa người thi công vụ thì bên cạnh các giải pháp tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức của người dân, các lực lượng thực thi công vụ cần làm việc một cách nghiêm túc, kiên quyết bài trừ tiêu cực thông qua việc minh bạch hóa các hoạt động.

Ông Khuất Việt Hùng, Phó chủ tịch Ủy ban An toàn giao Quốc gia nêu ý kiến về vấn đề này: "Minh bạch hóa trong công tác tuần tra xử lý là công tác chung của cả hệ thống chính trị và đặc biệt là ngành công an và giao thông đã rất nỗ lực. Việc công an Hà Nội và nhiều địa phương đã đẩy mạnh việc ứng dụng hệ thống camera và xử phạt nguội, nộp phạt qua tài khoản. Đây là nỗ lực để thực hiện minh bạch. Thứ hai là tiếp tục hoàn thiện mô hình hoạt động tuần tra kiểm soát của lực lượng CSGT. Minh bạch thì cái quan trọng nhất là chúng ta phải đưa công nghệ thông tin vào hoạt động tuần tra, xử lý để có thể xác minh hành vi vi phạm thì khi xác minh được, vào biên bản rồi thì can thiệp của con người sẽ khó. Đây là cái Cục Cảnh sát Giao thông, Bộ Công an và công an các địa phương đang thực hiện chỉ đạo của Bộ Công an làm mạnh".

Bên cạnh đó, người dân cũng mong muốn việc xây dựng văn hóa của người thực thi công vụ không chỉ đến từ sự minh bạch hóa khâu xử phạt mà còn ở thái độ, cách ứng xử của lực lượng chức năng với người dân, trong đó có những người vi phạm gia giao thông. Chị Nguyễn Thu Phương ở quận Hai Bà Trưng, Hà Nội bày tỏ: "Chúng tôi mong muốn một thái độ làm việc lịch sự và nghiêm túc khi người thực thi công vụ làm việc với mình mặc dù mình là người có lỗi. Chúng tôi luôn mong muốn sự minh bạch và nghiêm túc từ người thực thi công vụ dựa trên quy định của pháp luật để chúng ta tuân theo. Còn nếu việc minh bạch không được thực hiện tốt thì uy tín của người thực thi công vụ không có thì rất khó để giải thích lỗi vi phạm".

Như vậy, việc tăng tính minh bạch khi xử lý vi phạm giao thông sẽ giúp người dân khi tham gia giao thông nghiêm túc chấp hành luật pháp, còn các chiến sỹ CSGT trong quá trình làm nhiệm vụ cũng sẽ thực hiện đúng quy chế của ngành, quy định của pháp luật, đồng thời tỏ rõ thái độ nghiêm túc, tôn trọng người dân. Khi cả người dân và lực lượng chức năng có sự tôn trọng, cảm thông và tin tưởng vào nhân cách, đạo đức nghề nghiệp của nhau thì rào cản giữa họ mới có thể bị phá bỏ. Chính lực lượng xử lý vi phạm giao thông là lực lượng tuyên truyền, vận động tích cực nhất để người dân chấp hành luật pháp, nâng cao ý thức khi tham gia giao thông, đồng thời góp phần xây dựng hình ảnh người thực thi công vụ ngày càng đẹp hơn trong mắt người dân.

Anh Hoàng Trường Giang, phóng viên Báo Quân đội Nhân dân nhấn mạnh về tầm quan trọng của công tác này: "Vấn đề cốt lõi trong việc xây dựng văn hóa người thực thi công vụ thì đúng càng cần tính minh bạch, tính minh bạch càng cao thì việc xây dựng văn hóa càng được đảm bảo. Tất nhiên vấn đề này không thể một sớm một chiều nhưng nó cần một quá trình và một thời gian. Tính minh bạch càng tăng bao nhiêu thì người vi phạm gia giao thông sẽ càng tự hình thành và xây dựng được văn hóa. Từ văn hóa đó đối với người dân hay người tham gia giao thông thì ngay cả khi bị xử lý vi phạm họ cũng sẽ cảm thấy thoải mái và sẵn sàng thực hiện các quy định xử phạt hành chính đối với hành vi vi phạm của mình".

Có thể nói, nâng cao tinh thần trách nhiệm của người thực thi công vụ là việc làm cần thực hiện thường xuyên và lâu dài. Khi người thực thi công vụ gương mẫu, sẽ làm hết sức mình trong công tác bảo đảm ATGT, từ đó sẽ hình thành quá trình định hướng nếp nghĩ, chấn chỉnh những thói quen tùy tiện của người tham gia giao thông tiến tới kéo giảm ùn tắc và TNGT một cách bền vững. Thiết nghĩ, việc minh bạch hóa và nâng cao ý thức thi hành pháp luật của người dân và lực lượng chức năng sẽ giúp cho chúng ta làm tốt vấn đề này.