Quy định giá sàn hàng không: Đi ngược xu thế cạnh tranh

Mặc dù Bộ GTVT đã khẳng định không thay đổi quy định về giá vé máy bay mà chỉ tăng cường hơn nữa vai trò quản lý nhà nước về điều hành bay, kiểm tra, kiểm soát việc giảm giá, áp dụng mức giá rẻ, giá khuyến mại của các hãng hàng không. Song, một số ý kiến cho thấy, từ đề xuất của Cục Hàng không Việt Nam về việc áp dụng khung giá sàn đối với vé hàng không nội địa cũng như một số doanh nghiệp hàng không cho thấy tư duy phát triển loại hình dịch vụ này “có vấn đề” nếu không muốn nói là đi ngược xu thế cạnh tranh.

Theo các chuyên gia, việc áp giá sàn có thể tiêu diệt hãng hàng không giá rẻ và làm giảm khả năng đi lại của người dân.

Trước đó, Cục Hàng không Việt Nam tổ chức lấy ý kiến về dự thảo áp khung giá sàn cho dịch vụ vận chuyển hàng không hạng vé phổ thông cơ bản trên các đường bay nội địa. Theo đó, bên cạnh quy định sẵn có về khung giá trần, Cục Hàng không đề xuất áp thêm khung giá sàn cho các đường bay nội địa và đã tổ chức một cuộc họp lấy ý kiến các hãng hàng không về vấn đề này.

Dự thảo này nhận được sự ủng hộ của một số hãng hàng không như Vietnam Airlines hay Jetstar. Cụ thể, Vietnam Airlines đề xuất giá vé hạng phổ thông thấp nhất cho một chuyến bay nội địa là 1,54 triệu đồng, cao nhất là 4,2 triệu đồng. Còn Jetstar Pacific cũng kiến nghị Cục Hàng không áp dụng giá sàn từ 600.000 đến 1,2 triệu đồng tùy theo chặng bay.

Theo ông Lại Xuân Thanh, Cục trưởng Cục Hàng không Việt Nam, giá trần và giá sàn hàng không là một vấn đề có ảnh hưởng lớn đến vận chuyển hàng không, đặc biệt là người dân với tư cách là hành khách. Do vậy, ông Thanh khẳng định đây không phải đề xuất của cơ quan quản lý Nhà nước mà là một hãng hàng không.

Tuy nhiên, ông nhấn mạnh, cơ quan quản lý Nhà nước phải có trách nhiệm trả lời, nghiên cứu đánh giá của hãng hàng không về nâng giá trần và bổ sung giá sàn. Theo ông Thanh, công cụ điều tiết giá trần, giá sàn đã được đề cập trong Luật Hàng không năm 2006. Trên cơ sở này, Chính phủ cũng đã giao cho Bộ Tài chính, Bộ GTVT thống nhất với các hãng hành không quyết định khung giá dịch vụ hàng không.

Tại cuộc họp tổng kết quý I/2017 của Bộ GTVT vừa qua, Thứ trưởng Bộ GTVT Nguyễn Hồng Trường cũng khẳng định, quy định về giá trần, giá sàn đã có trong khung giá dịch vụ. Bộ GTVT đã giao Cục Hàng không căn cứ vào nhu cầu của các hãng hàng không quốc gia, khu vực và trên thế giới để có tham mưu đề xuất, trên cơ sở ngày càng tạo điều kiện cho người dân tham gia với mức giá hợp lý nhưng cũng tránh trường hợp giá vé thấp dẫn đến thua lỗ cho các hãng hàng không.

Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường cho biết: Cơ quan quản lý luôn đặt lợi ích của người dân lên trên hết. Do đó, cần đưa ra cơ chế phù hợp đảm bảo tính cạnh tranh, nhưng đồng thời cũng đáp ứng được hoạt động của các hãng hàng không.

Tuy nhiên, một số ý kiến cho rằng, việc áp giá sàn vé máy bay theo đề xuất của một số hãng hàng không trong nước là không đúng luật, vi phạm nguyên tắc cạnh tranh thị trường và ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người dân. Ông Nguyễn Hồng Minh, Giám đốc doanh nghiệp taxi Nguyên Minh cho rằng, việc áp dụng giá sàn vé máy bay là bất hợp lý:

Chuyên gia kinh tế Nguyễn Minh Phong cũng cho biết, theo Luật Hàng không dân dụng, vé hàng không dân dụng nội địa do Bộ Tài chính quy định giá khung, bao gồm cả trần và sàn, hiện sàn của nó là 0 đồng. Do đó, việc doanh nghiệp đề xuất giá sàn trên 0 đồng là không đúng luật.

Cũng theo ông Phong, nguyên tắc cạnh tranh là đặc trưng cơ bản của thị trường, phải có cạnh tranh để ngày càng hạ giá dịch vụ. Từ thực tế nêu trên, ông Phong cho rằng, quy định giá sàn vé máy bay sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi của người dân, ảnh hưởng trực tiếp tới động lực cạnh tranh cũng như tạo tiền lệ xấu cho các mặt hàng khác.

Ông Phong cho rằng: Hiện nay không có bất cứ một cơ chế pháp lý nào để đưa ra giá sàn cả. Do đó, việc đưa ra quy định về giá sàn sẽ khiến quyền lợi của khách hàng bị ảnh hưởng.

Mới đây, lãnh đạo Bộ GTVT đã khẳng định, Bộ sẽ không thay đổi quy định về giá vé máy bay mà chủ yếu tăng cường vai trò quản lý nhà nước về điều hành bay. Hy vọng rằng, doanh nghiệp cần tập trung nâng cao chất lượng dịch vụ, hạ giá thành, hơn là đưa ra những đề xuất trái với quy luật phát triển của thị trường.