Quản lý sang tên đổi chủ phương tiện: Cần sự thay đổi nhận thức của người dân

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Ảnh minh họa

Sau nhiều lần lùi thời hạn, việc áp dụng xử phạt chủ phương tiện không làm thủ tục sang tên, đổi chủ đã chính thức được thực hiện. Tuy nhiên thực tế cho thấy, số lượng chủ xe thực hiện đầy đủ các thủ tục này theo đúng quy định còn khá khiêm tốn, bởi nhiều người vẫn chưa nắm rõ quy định.

Bộ Công an đã ban hành Thông tư về giải quyết đăng ký xe đối với trường hợp xe đã đăng ký, chuyển nhượng qua nhiều người. Theo đó, thủ tục và thời gian đều được rút gọn hơn. Cụ thể, các trường hợp cấp mới, hoặc đổi lại giấy chứng nhận đăng ký xe; cấp hồ sơ sang tên, di chuyển xe; cấp giấy chứng nhận thu hồi đăng ký, biển số xe có thể được hoàn thành trong không quá 2 ngày làm việc, kể từ ngày nhận hồ sơ hợp lệ.

Trong trường hợp người dân muốn đăng ký sang tên xe đã chuyển quyền sở hữu qua nhiều người, thời gian làm sẽ tùy theo trường hợp đăng ký sang tên xe trong cùng thành phố hay sang tên di chuyển xe từ tỉnh này đi tỉnh khác, nhanh nhất là 2 ngày và nhiều nhất là 30 ngày.

Tiếp đó, Nghị định 46/2016 của Chính phủ về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực giao thông đường bộ và đường sắt cũng đã có quy định về mức xử phạt đối với hành vi không làm thủ tục đăng ký sang tên phương tiện khi mua, được cho, được tặng, được phân bổ, được điều chuyển, được thừa kế tài sản của tổ chức, cá nhân.

Thủ tục và quy định là như vậy nhưng thực tế, số lượng chủ phương tiện thực hiện sang tên đổi chủ trong thời gian qua ở nước ta còn khá khiêm tốn, đặc biệt là chủ phương tiện mô tô, xe máy. Trong khi đó, việc giải quyết dứt điểm tình trạng này cũng được đánh giá là vô cùng khó khăn ở nước ta. Điều này được minh chứng điển hình là trong quá trình góp ý sửa đổi, bổ sung các quy định pháp luật, nước ta đã liên tục nảy sinh các luồng ý kiến tranh luận vô cùng gay gắt về việc nên hay không nên xử phạt tình trạng xe không chính chủ.

Phóng viên đã thực hiện phỏng vấn các chuyên gia giao thông, chuyên gia pháp luật và lực lượng CSGT, để tìm hiểu về những vấn đề đang đặt ra liên quan tới việc khó khăn trong quản lý việc sang tên, đổi chủ phương tiện. Các ý kiến cho biết: “Qua công tác xử phạt, chúng tôi có trường hợp phải gửi thông báo đến lần thứ ba, có nghĩa là người chủ mua bán cho nhau nhưng không sang tên nên chúng tôi phải gửi thông báo 3 lần với 3 người khác nhau. Đến người cuối cùng thì đã lên thừa nhận việc vi phạm của mình. Như vậy có thể thấy tình trạng sở hữu xe nhưng không sang tên đổi chủ trong đăng ký xe là tương đối phổ biến”. Một ý kiến khác cho rằng: “Trong quy định luật dân sự, quyền cho mượn, cho vay tài sản là bình thường. Vậy không thể phân biệt trường hợp nào là đi mượn, trường hợp nào là chính chủ, không có cơ quan nào đi kiểm soát cái này. Việc người ta cho mượn ô tô, xe máy là việc hoàn toàn bình thường trong quan hệ pháp luật dân sự và được pháp luật dân sự bảo hộ”.

Nghe các ý kiến tại đây:

Như vậy, theo lực lượng CSGT, việc người dân tham gia chuyển quyền sở hữu phương tiện là yếu tố vô cùng quan trọng giúp cơ quan chức năng quản lý và xác định đúng chủ xe, nhằm xử lý trách nhiệm dân sự theo đúng quy định khi có vi phạm, tai nạn xảy ra.

Tuy nhiên, thời gian qua, công tác này còn gặp khó khăn bởi chưa có sự tham gia của một bộ phận người dân. Trong khi đó, các luật sư và chuyên gia giao thông cũng đã nêu ra rất nhiều vấn đề khó khăn, vướng mắc, dẫn tới việc nhiều người dân còn chưa tự nguyện, chủ động trong việc thực hiện các quy định sang tên, đổi chủ phương tiện. Hệ quả tất yếu của tình trạng này là khi xảy ra tai nạn, việc điều tra, tìm chủ phương tiện để xử lý, khắc phục hậu quả gặp nhiều hạn chế.

Ông Bùi Danh Liên, Chủ tịch Hiệp Hội Vận tải Hà Nội còn cho rằng, công tác tuyên truyền cho người dân được triển khai chưa hiệu quả là một nguyên nhân chính dẫn đến thực tế nêu trên. Do đó, đã đến lúc, nước ta cần đẩy mạnh tuyên truyền, cũng như xem xét trách nhiệm của cả hai bên, chủ xe cũ và chủ xe mới để giải quyết tình hình. Ông Bùi Danh Liên đề xuất: “Một số chủ xe vẫn ì ra họ không chịu sang tên thì tôi nghĩ rằng đến bây giờ nên xử phạt xe không chính chủ để tăng cường quản lý nhà nước đối với ngành GTVT để tránh làm nhờn luật pháp. Thậm chí nếu họ cứ ì ra thì phải tăng mức xử phạt lên thì mới có thể làm được và phạt là phải phạt cả hai phía, cả chủ xe mới và người chủ sở hữu không đôn đốc việc bắt buộc phải sang tên. Như thế mới có thể nâng cao việc thực thi pháp luật của nước ta”.

Nghe ý kiến của ông Bùi Danh Liên:

Ngoài ra, theo TS Nguyễn Xuân Thủy, chuyên gia giao thông đô thị, cơ quan chức năng cũng phải xem xét tới việc đơn giản hóa các thủ tục hành chính, để giảm sự phiền hà, khó khăn cho người dân. Có như vậy, việc thúc đẩy người dân tự nguyện sang tên đổi chủ phương tiện mới thực sự đi vào cuộc sống.

Ông Thủy nhấn mạnh: “Sang tên đổi chủ là cần thiết, vì nó sẽ biết người sở hữu, tử đó xử lý sai phạm về giao thông hợp lý, tốt hơn. Tôi có đề xuất rồi, thủ tục phải thật đơn giản. Tuy nhiên phải có ràng buộc là nếu sau này người ta phát hiện xe này không phải của anh thì anh phải chịu trách nhiệm, thì ra công an có thể đăng ký được, có thể chuyển chủ luôn thì tôi nghĩ mới thuận lợi. Chứ nếu chúng ta lại nhiêu khê, bắt phải có đủ chữ ký thì chính là gây khó khăn cho người dân”.

TS Nguyễn Xuân Thủy cho biết:

Trước yêu cầu này, Chính phủ đã chỉ đạo Bộ GTVT, Bộ Tư Pháp và Bộ Công an phải cùng phối hợp để tháo gỡ tình hình. Tuy nhiên, do những tồn tại rất lớn của thời gian trước nên việc triển khai được đánh giá là sẽ khó thực hiện trong một thời gian ngắn.

Trong giai đoạn trước mắt, khi chưa thể xử lý dứt điểm đối với tình trạng xe không chính chủ, lực lượng CSGT và các đơn vị đăng kiểm đang cùng phối hợp để từ chối đăng kiểm đối với các trường hợp không thực hiện sang tên, đổi chủ phương tiện, hoặc chây ì không nộp phạt vi phạm luật giao thông đường bộ.

Điều này nhằm xác định đúng hành vi và xử lý vi phạm theo lộ trình cụ thể và có những điều kiện kèm theo, tiến tới từng bước thúc đẩy người dân tuân thủ thực hiện quy định chung của pháp luật trong đời sống.

Các ý kiến chuyên gia đồng thuận cho rằng, vấn đề quan trọng nhất hiện nay là các cơ quan quản lý nhà nước cần khẩn trương sửa đổi các quy định liên quan đến thủ tục chuyển tên chủ phương tiện theo hướng đơn giản hóa các thủ tục hành chính, bao gồm cả thủ tục đăng ký sang tên xe tại cơ quan công an và thủ tục nộp lệ phí trước bạ tại cơ quan tài chính, quy định rõ đối tượng có trách nhiệm phải làm thủ tục đăng ký sang tên xe.

Ngoài ra, yêu cầu cấp thiết hiện nay là cần đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền đến nhân dân. Có như vậy, nước ta mới dần giải quyết được khó khăn, tiến tới quản lý có hiệu quả hơn hoạt động sang tên, đổi chủ phương tiện trong thời gian tới.