Khai tử bố mẹ chồng đang còn sống: Cần làm rõ hành vi gian dối của con dâu

Ông Hợp dán giấy trước căn nhà không đồng ý con dâu bán - Báo VnExpress

Trong chuyên mục Tiếng nói Cộng đồng ngày 7/12/2017 có đề cập đến vụ việc “Con dâu khai tử bố mẹ chồng đang còn sống để nhận tài sản thừa kế”. Một vụ việc gây bức xức dư luận, tạo nên tranh chấp nghiêm trọng khi tài sản được sang nhượng cho người thứ ba. Những dấu hiệu gian dối của người con dâu sẽ bị pháp luật điều chỉnh thế nào dưới góc nhìn của luật sư.

>>> Con dâu khai tử bố mẹ chồng đang còn sống: Nhiều quy định bị bỏ qua?

>>> Con dâu 'khai tử' bố mẹ chồng đang còn sống để nhận tài sản thừa kế

Nghe nội dung chi tiết tại đây:

Năm 2005, ông Đỗ Mạnh Tiến, người con trai cả của vợ chồng ông Đỗ Văn Hợp và bà Nguyễn Thị An qua đời vì mắc bệnh hiểm nghèo.

Khi mọi người trong gia đình vẫn chưa nguôi nỗi đau mất người thân thì năm 2006, vợ ông Tiến là bà Viễn đã đến phòng Công chứng số 3 thành phố Hà Nội để làm thủ tục khai nhận tài sản thừa kế.

Tại đây, để tước quyền hưởng tài sản thừa kế của bố mẹ chồng, bà Viễn đã khai báo với công chứng viên rằng, bố mẹ chồng là ông Hợp bà An đã chết từ lâu, gia đình không giữ giấy chứng tử. Nhớ lại thời điểm khi phát hiện sự việc, bà An bức xúc nói:

“Con tôi chết mới được năm giời, chúng tôi đang đau lòng. Ba mẹ con nó còn lừa đảo làm giấy báo tử. Vợ chồng tôi hẵng còn khỏe, năm nay 85 86 rồi. Thế mà nó bảo vợ chồng tôi chết được 11 năm nay rồi để nó bán tài sản nó đi”.

Từ lời khai báo gian dối đến việc công chứng viên Nguyễn Thanh Tú không xác minh nội dung, không kiểm chứng giấy chứng tử của ông, bà nên bà Viễn đã thực hiện được ý đồ của mình – khai nhận tài sản, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và sang nhượng cho người khác. Lý giải vì sao không kiểm chứng các chứng từ trước khi chứng thực, công chứng viên Nguyễn Thanh Tú cho rằng vì quá tin 3 mẹ con chị Viễn, cùng với lời cam đoan, nên đã thực hiện:

“Chị ấy cam đoan là chị ấy không có che giấu , bỏ sót người thừa kế nào. Mẹ con nhà chị ấy còn cam đoan là mấy mẹ con nhà chị sẽ chịu trách nhiệm bồi thường tất cả những cái phần tài sản nhà chị nếu mà có một cái người nào mà là người thừa kế hợp pháp”.

Thật đau lòng, một thủ tục pháp lý được pháp luật quy định rất rõ ràng, thế nhưng vị công chứng này lại thực hiện bằng “niềm tin”, bằng lời “cam đoan”, để lại hậu quả nghiêm trọng. Nhận định về hành vi của bà Viễn, Luật sư Nguyễn Phú Thắng – Trưởng VP Luật sư Intercode – Đoàn Luật sư TP Hà Nội nói:

“Thứ nhất, hành vi gian dối của bà Viễn đã vi phạm quy định tại nghị định 75 năm 2000 về công chứng chứng thực. Tức là người yêu cầu công chứng phải xuất trình đầy đủ các giấy tờ cần thiết liên quan đến việc công chứng chứng thực, phải chịu trách nhiệm về tính hợp pháp của giấy tờ đó. Thứ hai là việc gian dối của bà Viễn vi phạm cả về pháp luật dân sự. Ở đây bà đã tước cái quyền được hưởng tài sản thừa kế của bố mẹ chồng bà đối với phần tài sản do chồng bà để lại. Thứ 3 là có dấu hiệu tội phạm hình sự khi mà bà Viễn cung cấp thông tin sai sự thật nhằm động cơ vụ lợi”.

Cũng theo luật sư Nguyễn Phú Thắng, bà Viễn không những phải chịu trách nhiệm về lời khai báo gian dối của mình, mà còn phải đối mặt với hậu quả pháp lý khi tiến hành chuyển nhượng phần tài sản được thừa kế từ người chồng đã mất cho vợ chồng ông Nghĩa, bà Linh ở quận Cầu Giấy.

Chính vì việc khai nhận tài sản thừa kế của bà Viễn là có dấu hiệu gian dối, cung cấp thông tin không đúng sự thật, xâm phạm nghiêm trọng quyền lợi của người được hưởng thừa kế theo quy định của pháp luật, nên văn bản khai nhận tài sản thừa kế của bà Viễn là vô hiệu, và các giao dịch phát sinh từ văn bản sai trái đó cũng sẽ bị vô hiệu theo. Luật sư Nguyễn Phú Thắng nhấn mạnh:

“Khi văn bản thừa kế được xác định là vô hiệu thì tất cả các kênh giao dịch phát sinh từ văn bản khai nhận tài sản thừa kế này sẽ bị vô hiệu theo. Cụ thế, căn cứ theo quy định Bộ luật dân sự năm 2005, Luật tố tụng dân sự năm 2015 thì quyền sử dụng đất cấp cho bà Viễn, hợp đồng chuyển nhượng giữa bà Viễn và vợ chồng bà Linh, ông Nghĩa, rồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà, cấp cho bà Linh ông Nghĩa cũng sẽ bị vô hiệu theo”.

Đáng ra ở tuổi 85, ông Hợp, bà An phải được hưởng hạnh phúc bên con cháu nhưng đến nay vẫn phải lặn lội đi khắp nơi để kêu cứu, để chứng minh mình đang còn sống. Theo thông tin mới nhất, cuối tháng này Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội dự kiến mở phiên tòa xét xử vụ việc.

Chắc chắn rằng, với tinh thần thượng tôn pháp luật, một bản án nghiêm khắc sẽ được tuyên, xác định rõ vai trò, trách nhiệm của những người có liên quan.