Theo thống kê của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, gần như toàn bộ xe máy đang sử dụng tại Việt Nam không mua bảo hiểm vật chất và khoảng 80% không mua bảo hiểm dân sự bắt buộc. Đối với xe ô tô, tình hình có khá hơn, nhưng theo một thống kê, cũng chỉ có 90% chủ phương tiện ô tô tham gia bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự xe cơ giới. Trong khi đó, bảo hiểm vật chất xe, bảo hiểm tai nạn cho người ngồi trên xe còn thấp hơn. Theo khảo sát của Công ty Bảo hiểm PVI, chỉ có khoảng 50% chủ xe ô tô mua bảo hiểm vật chất xe. Điều đáng suy nghĩ là chỉ khoảng 10% chủ xe ô tô mua bảo hiểm tai nạn cho người ngồi trên xe và những người mua thêm bảo hiểm trách nhiệm dân sự tự nguyện chỉ đạt 5%.
Lý giải về điều này, ông Trần Hữu Minh, Phó Chánh văn phòng Ủy ban An toàn giao thông quốc gia cho rằng, với tốc độ tăng trưởng thu nhập bình quân hàng năm và xu hướng cơ giới hóa phương tiện đi lại đang diễn ra, khoảng10 năm nữa sẽ có nhiều người mua được ô tô giá rẻ. Cũng theo ông Minh, nếu nhìn vào cơ cấu phương tiện, có khoảng 46 triệu xe máy, 3 triệu ô tô, cùng với tốc độ tăng trưởng phương tiện ô tô khoảng 15%/năm, xe máy khoảng 10% thì đây là thị trường rất lớn cho thị trường bảo hiểm.
"Về vấn đề bảo hiểm, hiện nay đang giống như xổ số truyền thống của Việt Nam, tức là thị trường có tiềm năng rất lớn, nhưng chưa được khai thác vận hành một cách hiệu quả. Mặc dù đã có hệ thống pháp luật, cũng đã có quy định bảo hiểm, nhưng có thể làm tốt hơn rất nhiều. Nếu nhìn sang xổ số truyền thống và Vietlot vừa rồi chúng ta có thể thấy ngay, nếu chúng ta thay đổi cách làm, thay đổi quy trình công nghệ thì lập tức khách hàng đến với chúng ta và thị trường không phải nhỏ như bây giờ, nó sẽ thêm rất nhiều, hàng chục triệu xe máy, thêm khoảng nửa tỷ USD vào thị trường này", ông Trần Hữu Minh cho biết.
Thị trường bảo hiểm xe cơ giới ở nước ta có tiềm năng rất lớn
Đồng tình quan điểm này, ông Phùng Đắc Lộc, Tổng thư ký Hiệp hội bảo hiểm Việt Nam cho rằng, hiện sản phẩm bảo hiểm đối với xe cơ giới chỉ bảo gồm 4 loại: bảo hiểm trách nhiệm dân sự chủ xe cơ giới, đây là bảo hiểm bắt buộc với cả ô tô và xe máy; bảo hiểm thiệt hại vật chất của xe; bảo hiểm hàng hóa vận chuyển trên phương tiện; bảo hiểm cho người ngồi trên xe. Tuy vậy, ông Lộc cũng thừa nhận, ngoài bảo hiểm trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới mang tính bắt buộc, còn lại các sản phẩm bảo hiểm đối với xe cơ giới chưa có tính hấp dẫn với chủ xe, lái xe, nhất là chưa có tính phân biệt giữa các nhóm đối tượng có nguy cơ tai nạn cao và các đối tượng khác để có chính sách thu phí cũng như bồi thường phù hợp.
Ông Lộc nói: "Từ nguyên nhân gây ra tai nạn, chú ý những nguyên nhân gây ra những hậu quả nghiêm trọng, nhất là thiệt hại về người thì chúng ta đúc rút được cái gì, qua việc giám định bồi thường, nghĩa là chủ xe, lái xe nào mà vi phạm nhiều lần thì phí nó sẽ khác nhau hay gây ra tai nạn nhiều lần thì phí khác nhau".
Từ phân tích tình hình TNGT thời gian qua, ông Trần Hữu Minh cũng cho rằng cần có sự phân biệt các nhóm có nguy cơ xảy ra tai nạn với các đối tượng khác. Cụ thể, trong số 8.680 người thiệt mạng do TNGT năm 2016, có tới 37,4% liên quan đến nồng độ cồn và nam giới chiếm 97%. Điều đó cho thấy nữ giới lái xe an toàn, cẩn trọng và ít có nguy cơ xảy ra TNGT hơn. Và theo nguyên lý chung của thế giới, nữ giới chỉ phải đóng mức phí thấp hơn và được bảo hiểm thấp hơn rất nhiều, chỉ bằng 50% so với nam giới. Tương tự như vậy, với độ tuổi từ 18-27 thường có nguy cơ tai nạn cao nên cần đóng mức phí cao hơn, chứ mức không nên quy định đồng đều như hiện nay.
Ông Minh cho biết thêm: "Điều đó sẽ công bằng và chính xác hơn mức đồng đều hiện nay ví dụ tôi là người đi ô tô, tôi mua đồng đều như mọi người, tôi đi xe máy cũng giống như thế, 75.000 hay 60.000 đồng gì đấy. Tôi cho rằng chúng ta phải kết nối được các mức bảo hiểm, các chính sách bảo hiểm với các thông tin, các thuộc tính liên quan đến thống kê ATGT không những của người lái mà của cả hệ thống kết cấu đường, của môi trường tham gia giao thông, của từng đối tượng thì sẽ giúp chúng ta có hệ thống bảo hiểm tốt hơn".
Nếu tính thiệt hại do TNGT gây ra hàng năm chiếm khoảng 2,9% GDP, tương đương mỗi buổi sáng thức dậy nước ta mất đi khoảng 15 triệu USD. Điều đó cho thấy, sự cần thiết phải đầu tư cho các giải pháp giảm thiểu rủi ro cho người tham gia giao thông, trong đó việc đầu tư cho bảo hiểm dân sự đối với xe cơ giới là một trong những giải pháp rất hữu hiệu, nhưng hiện chúng ta chưa khai thác một cách hiệu quả.